BASKETBOL OYUN KURALLARI ( TEMEL KURALLAR )

BASKETBOL OYUN KURALLARI "Oyun"

• Basketbol her biri 5'şer kişiden oluşan iki takım arasında oynanır.

• Basketbolda maç süresinin sonunda en fazla sayı yapmış olan takım, oyunun galibidir.

• Oyun, basketbol hakemleri, masa görevlileri ve teknik komiser tarafından kontrol edilir.

BASKETBOL OYUN KURALLARI "Basketbol Sahası "

• Basketbol sahası; düz, sert yüzeyli, engellerden uzak, 28 m uzunluğunda, 15 m eninde olmalıdır.

• Geri saha; Bir basketbol takımının kendi geri sahasının dip çizgisi, orta saha çizgisi ve bu iki çizgi arasındaki alandır.

• Ön saha; Bir basketbol takımının rakip sahanın dip çizgisi, orta saha çizgisi ve bu iki çizgi arasındaki kenar çizgilerin kapsadığı alandır.

• Basketbolda kenar çizgilerin ve dip çizgilerin kendisi basketbol sahasında oyuna dahil değildir. Görevliler dahil her şey ve herkes basketbol oyun kurallarına göre bu çizgilerden en az 2 m uzakta olmalıdır.

• Orta saha dairesi ve serbest atış dairesi çizgi içinden ölçüldüğünde 1,80 m çapındadır.

• Basketbolda serbest atış çizgisi dip çizginin hesaplanan orta noktasından 5,80 m uzaktadır.

• Basketbolda serbes atış çizgisinden dip çizgiye çizilen 2,45 m genişliğinde 5,80 m boyundaki alan özellikle 3 saniye kuralı için önemli olan kısıtlamalı alandır.

• Basketbol sahasında üç sayı çizgisi pota çemberinin merkez iz düşümünden, 6,75 metre çapında çizilen bir yarım dairedir. Basketbol oyun kurallarına göre üç sayı çizgisinin dışı üç sayı atışına dahildir.

• Pota çemberinin merkez izdüşümünden, 1,25 m çapında çizilecn bir yarım daire, şarjsız yarım dairedir.

BASKETBOL OYUN KURALLARI "Basketbol Takımları "

• Basketbol oyun kurallarına göre bir takım, basketbol antrenörü, basketbol antrenör yardımcısı, özel görevi olan maksimum 5 görevli ( menajer, doktor, tercüman vb. ) ve takım kaptanı dahil 12 oyuncudan kurulu grup saha alanında yer alabilir.

• Organizasyon şartlarını taşıyan ve basketbol maçı başlamadan önce adı listeye yazılmış olan oyuncu basketbol oyun kuralları çerçevesinde diskalifiye edilmediği veya 5 faul cezası almadığı sürece oyunda yer alabilir.

• Basketbol oyun kuralları gereği basketbol oyunu esnasında her takımın sürekli olarak 5 oyuncusu sahada olmalıdır. Yedek basketbol oyuncularıyla oynamakta olan basketbol oyuncuları arasında basketbol oyun kuralları çerçevesinde değişiklik yapılabilir. Basketbolda oyuncu değiştirme, devre arasında, oyun durduğunda veya basketbol oyuncusunun talebi ile hakem onayı ile gerçekleşir.

• Basketbol oyuncuları 4 ile 15 arasındaki numaralı formaları kullanabilirler.

• Basketbolda parmak, el, bilek, dirsek veya kol koruyucuları, yumuşak kaplamalı olsa bile, deri, plastik, metal ya da diğer sert malzemelerden yapılmış alçı ya da ateller, kesebilecek ya da deriyi aşındırabilecek objeler, başlık, tokalar, saç aksesuarları ve takılarla maça çıkmaya izin verilmez. Tırnaklar kesilmiş olmalıdır. Basketbol oyun kurallarına göre uygun tarzdaki gözlükler kullanılabilir.

"Basketbol Antrenörü"

• Basketbol oyunu esnasında herhangi bir anda oyun sırasında basketbol antrenörü ya da yardımcısından sadece birisinin basketbol oyun kuralları çerçevesinde ayakta durmasına izin verilir. Basketbol antrenörleri kendi takım sırası bölgesi içinde basketbol oyuncularına sözlü yönergeler verebilirler.

• Basketbol oyun kuralları içinde basketbol antrenörleri ve yardımcısı, basketbol oyunu sırasında, sadece top ölü olduğunda veya süre durdurulduğunda, istatistiki bilgi almak için, hakem masasına gidebilirler.

• Serbest atış durumunda atışı yapacak oyuncu kurallarla belirlenmemişse, basketbol takımının serbest atışını kullanacak basketbol oyuncusunu antrenör belirleyecektir.

"Basketbolda Takım Kaptanı"

• Basketbolda takımı kaptanı saha içinde takımı temsilen görev alır. Sadece oyunun durduğu anlarda basketbol oyun kurallarına uygun tavır ve davranış içinde hakemlerle konuşabilir.

• Basketbol oyun kuralları içerisinde takım kaptanı oyundan çıkarken, antrenör oyun sahasında kaptanlık görevini üstlenecek diğer oyuncunun forma numarasını hakeme bildirir.

• Basketbolda, eğer takımın antrenörü yoksa veya devam edemezse ve maç kağıdına ismi yazılmış basketbol antrenörü yardımcısı bulunmazsa (ya da o da devam edemezse) takım kaptanı antrenör olarak görev yapar.

"Sakatlık Durumu"

• Bir basketbol müsabakasında bir basketbol oyuncusunun sakatlanması durumunda, oyuncuyu korumak veya acil müdahele etmek için hakem maçı durdurabilir. Ancak aciliyet gerektirmeyen sakatlık durumlarında, oyunun yavaşlaması ya da devam eden bir atağın durması esnasında hakem oyunu durdurur.

BASKETBOL OYUN KURALLARI "Oyunun Kuralları"

" Oyunun Süresi, Beraberlik ve Uzatma Periyotları"

Basketbol oyun kurallarına göre basketbolda oyun ( 1. periyot ) hava atışında hakem topu havaya attıktan sonra başlar. Diğer periyotlar, top, oyuna sokacak oyuncunun kullanımına verildiğinde başlamış olur.

Basketbol oyun kurallarına göre basketbol maçı 10 dakikalık sürelerden oluşan 4 peryottan oluşur. İlk iki peryotu birinci devre, son iki peryot ikinci devredir. Basketbolda birinci ve üçüncü peryottan sonra 2 dakika süreli molalar verilir. Birinci devreden sonra ise 15 dakikalık bir devre arası süresi verilir. Eğer basketbol maçında 2. devrenin sonunda skorda eşitlik bozulmamışsa, 5 dakikalık ilk uzatma periyodu oynanır. Bu uzatma peryodu sonunda skorda eşitlik devam ederse basketbol oyun kurallarına göre ikinci 5 dakikalık uzatma peryodu oynatılır. İki basketbol takımı arasında eşitlik bozulana kadar uzatma peryodu uygulamasına devam edilir.

Herhangi bir periyodun ya da basketbol oyunu süresinin sona erdiğini belirten sesli uyarı veya düdük sesi ile birlikte ya da hemen o anın öncesinde faul kararı verilmişse, basketbol oyun kurallarına göre olası serbest atış yada atışlar sürenin bitiminden sonra kullandırılır.

Eğer takımlardan birinin oyun sahasında 5 oyuncusu oynamaya hazır değilse, oyun başlatılmaz.

Genelde ev sahibi basketbol takımı oyuna başalamadan önce hakem masasının soluna düşen potayı alır ve basketbol sahasının o bölümüne denk düşen takım sırasına oturur.

Basketbol oyun kuralları doğrultusunda 2. devre başlamadan önce basketbol takımlar savundukları potaları değiştirirler. 2 devre başındaki bu değişimden sonra, uzatma peryotları da oynanacak olsa, artık pota değişimi yapılmaz.

" Basketbol Topunun Canlı Olması Durumu"

basketbol hakemi, basketbol topunu havaya attığında, maçın başlaması için top bir basketbol oyuncusunun kullanımına verildiğinde ve hakem kararı ile serbest atış yapması için oyuncuya verildiğinde basketbol topu canlı kabul edilir. Diğer taraftan bir peryot arası, bitiş ya da oyunu durdurma düdüğü ya da faul düdüğü çaldığında basketbol topu o esnada havadaysa veya faul, devam eden bir atış hareketine karşın çalındıysa faul esnasında atış yapıldığında basketbol topu ölü kabul edilmez.

" Basketbol Topunun Ölü Olması Durumu"

Basketbol oyun kurallarına göre oyun hakem düdüğü evya sesli saniye bitiş uyarısı ile durduğunda, ara verildiğinde, serbest atıştan sonra top çemberden uzaklaştığında veya sayı olduktan sonra başka serbest atış varsa basketbol topu ölü kabul edilir.

" Hakemin ve Oyuncunun Yeri"

Basketbol oyun kuralları çerçevesinde, oyuncunun ayakları zeminden kesildiğinde oyuncunun yeri, ayaklarının son bastığı yer olarak kabul edilir. Top hakeme çarptığında ise top hakemin ayaklarının bastığı yere çarpmış sayılır.

" Basketbolda Hava Atışı Durumu"

Basketbol oyun kurallarına göre, basketbol hakemi tarafından 2 rakip basketbol oyuncusunun arasından basketbol topunun havaya atılması ve basketbol topunun çıkabileceği maksimum seviyeye çıktıktan sonra bu iki oyuncunun basketbol topuna dokunma haklarının başladığı atıştır.
Topa çıkan oyuncular, basketbol topuna ilk kez temas ettikten sonra basketbol topu yere temas etmeden önce ya da bir başka oyuncuya temas etmeden önce tekrardan basketbol topuna dokunamaz.

Basketbolda hava atışı durumları şunlardır:

• Basketbol oyun kurallarına göre "tutulmuş top" kararı verilirse.

• Basketbol oyun kurallarına göre basketbol topu sınır çizgilerin dışına çıktığında ve hakemler kimin basketbol topuna son temas ettiği konusunda kararsız kalmışlarsa ya da anlaşamazlarsa.

• Basketbol oyun kurallarına göre çemberden girmeyen son ya da tek serbest atış sırasında çift serbest atış ihlali durumu oluşursa.

• Basketbol oyun kuralları çerçevesinde serbest atışlar haricinde, basketbol topu çemberle pota arkalığı arasına sıkışıp kalırsa

• Basketbol topu herhangi bir takımın kontrolünde değilken ve herhangi bir takımın topu kontrol hakkı yokken top ölü duruma düşerse.

• Basketbol oyun kuralları çerçevesinde her iki basketbol takımına verilen cezaların denk şekilde birbirini götürmesi sonucu uygulanacak faul cezası kalmamışsa ve verilen ilk faul veya ihlal kararından önce basketbol topu herhangi bir takımın kontrolünde değilse veya hiçbir basketbol takımının kontrol hakkı bulunmuyorsa.

• Birinci periyot dışında, diğer periyotların başlaması için

"Basketbolda Topla Oynama Durumu"

• Basketbol oyun kuralları çerçevesinde, oyun sırasında top sadece el ile oynanabilir ve basketbol kuralları çerçevesinde herhangi bir yöne pas verilebilir, şut atılabilir, top tiplenebilir, yuvarlanabilir ve bir dripling yapılabilir.

• Bir oyuncu topu tutar durudma koşamaz, kasıtlı olarak ayağıyla ya da bacağının herhangi bir bölümü topa vuramaz. İstmeden olan çarpmalar kural ihlali olarak sayılmaz.

• Oyuncusunun basketbol topunu yumruklaması basketbol oyun kurallarınca kural ihlalidir.

• Şut: Basketbol oyun kurallarına göre, basketbol topunun, oyuncu tarafından, rakibin savunduğu çemberden geçirmek için atılmasıdır.

• Tipleme: Basketbol oyun kurallarınca topun el ya da eller ile rakibin çemberine doğru yönlendirilmesidir. Basketbolda tipleme olarak kabul edilir.

• Smaç: Basketbol oyun kurallarına göre topun rakibin savunduğu çemberin içine, bir veya iki elle sokulmasıdır. Basketbolda smaç atış olarak sayılır.

• Atış: Basketbol oyuncusunun, topun kontrolü kendisindeyken, devamlılık gösteren hareketiyle birlikte, rakibin savunduğu çembere şut, tipleme veya smaçla sayı yapmaya yönelik girişimi olduğunda başlar. Basketbol topu oyuncunun ellerini terk ettiği anda ve havadaki oyuncunun iki ayağı ile yere temas ettiğinde atış hali son bulur.
  Basket atma girişimindeki oyuncunun kolları veya elleri sayı yapmasının önüne geçmek amacıyla rakibi tarafından tutulabilir. basketbol oyuncusunun atış halinde kabul edilmesi için, topun oyuncunun ellerini terk etmesi şart değildir.

"Basketbolda Sayı Durumu"

• Top çembere yukarıdan girdiğinde ve çemberin içinde kaldığında ya da çemberden geçtiğinde sayı kabul edilir.

• Basketbol topunun bir kısmı çemberin içinde ve çember seviyesinin altında olduğunda, top çemberin içinde olarak kabul edilir ve sayıdır.

• Sayı Çeşitleri

• Serbest atıştan gerçekleştirilmiş olan her başarılı atış 1 sayı.

• Basketbolda 2 sayı bölgesinden gerçekleştirilmiş olan her başarılı atış 2 sayı.

• Basketbolda 3 sayı bölgesinden nizami gerçekleştirilmiş olan her başarılı atış 3 sayı.

• Bir serbest atışta, top çembere temas ettikten sonra ve sepete girmeden önce, rakip basketbol oyuncusu tarafından topla temas olursa basketbol kuralları gereğince 2 sayı kabul edilir.

• Bir oyuncu istemeden kendi potasına sayı atarsa, basketbol kuralları gereğince 2 sayı verilir ve rakip basketbol takımının kaptanının hanesine kaydedilir.

• Bir oyuncu bilerek ve isteyerek kasıtlı olarak savunduğu çembere sayı yaparsa, bu bir basketbol kuralı ihlalidir ve sayı geçerli değildir.

• Bir oyuncu topun tamamının çembere aşağıdan yukarı şekilde alttan girmesine neden olursa, bu bir basketbol kuralı ihlaldir.